Klaas van der Poel (†)
Laatste berichten van Klaas van der Poel (†) (alles zien)

    Voor de goede orde: Jeruzalem reken ik hier bij Europa, niet omdat de stad in Europa ligt, maar omdat de weg erheen voor een groot deel door Europa gaat. Over pelgrimeren naar Jeruzalem lees je dus elders op deze site.

    In Azië

    Er zijn in de andere werelddelen, met name in Azië, nog heel veel pelgrimsoorden en pelgrimages, maar daarvan is erg weinig in kaart gebracht. Ik noem enkele pelgrimsplaatsen in Azië heel kort.

    Mekka

    Op de eerste plaats de Hadj naar Mekka. Naar Mekka trekken jaarlijks miljoenen islamitische pelgrims. Men begeeft zich naar de omgeving van Mekka en trekt dan te voet naar de heiligdommen. Deelname is in principe voorbehouden aan islamieten. Mede daardoor is de bekendheid en toegankelijkheid voor Europeanen zeer beperkt.

    Ganges

    Verder de pelgrimage van de Hindoes naar de Ganges. Benares is de centrale stad. Benares en de Ganges zijn sterk verbonden met het sterven en veel mensen gaan er naar toe in hun laatste uur. De stad is oud (meer dan 3000 jaar) en heilig. Ook hier is de bekendheid en toegankelijkheid voor Europeanen beperkt.

    Shikoku

    In Japan bestaat een pelgrimstocht, die vrij veel overeenkomst vertoont met de Christelijke pelgrimstochten in Europa. Het is een tocht op het eiland Shikoku, langs 88 Boeddhistische heiligdommen. De tocht is verbonden met de Boeddhistische monnik Kobo Daishi. De hele tocht is 1250 km lang en bergachtig en kan zowel per auto of bus als te voet worden afgelegd. Per jaar maken meer dan 100.000 pelgrims de tocht.

    In Latijns Amerika

    In zuid en centraal Amerika bestaan, net als in Europa, een aantal zeer druk bezochte Christelijke (katholieke) pelgrimsplaatsen. Belangrijke zijn bijvoorbeeld:

    Guadelupe

    Onze lieve vrouw van Guadelupe verscheen in 1531 (kort na de verovering van Mexico door de Spanjaarden), aan een arme en ongeletterde indiaan Juan Diego, op een plaats die nu net ten noorden van Mexico City ligt. Het heiligdom wordt jaarlijks door miljoenen pelgrims, vooral indianen, bezocht.

    La Aparecida

    Aparecida is het heiligdom van Maria patrones van Brazilië. Het ligt in het zuiden van Brazilië, aan de kust tussen Rio en Sao Paulo. Het is er altijd druk, maar eenmaal per jaar is het echt feest, op het feest van Aparecida op 12 oktober. Als je weet hoe de Brazilianen feest vieren, dan kun je je een voorstelling maken van het feest van hun nationale patroon heilige. Er is een wandelroute, de caminho da fe, van Tambau naar Aparecida, een afstand van 497 km. Zie (als je tenminste Portugees leest) www.caminhodafe.com.br

    Cirio de Belem

    Belem is een stad in het noord oosten van Brazilië. In Brazilië is alles anders dan in Europa: Het land is katholiek en de bevolking is devoot. Religie mag er en is overal zichtbaar. Verder is Brazilië natuurlijk een tropisch ontwikkelingsland, dat wil zeggen dat alles zich op straat afspeelt en dat de mensen arm zijn en de omstandigheden zijn zoals de ouderen onder ons zich nog vagelijk van vroeger herinneren.

    Belem is een stad van 3 miljoen inwoners, meestal van Indiaanse afkomst, aan de monding van de Amazone. In Belem is een prachtige basiliek en in die basiliek staat een klein beeldje van Maria met het kind Jezus, Nossa Signora de Nazaré. Het beeldje is in 1700 gevonden aan de oevers van de rivier.

    Er zijn vanaf het eerste ogenblik veel wonderen aan het beeld toegeschreven en het is ook nu nog voorwerp van een geweldige volksdevotie. De eretitel van het beeld is Maria Reina de Amazonia, koningin van het Amazone gebied.

    Eens per jaar, op de tweede zondag van oktober en de daaraan voorafgaande en volgende dagen is het beeldje het centrum van het feest van Nossa Segnora de Nazaré. Het feest werd in 2007 door 2,5 miljoen mensen bezocht, gevierd. Ze komen van heinde en ver, over honderden kilometers, naar Belem, per autobus, te voet en per rivierboot. Er zijn diverse grote processies, die de hele dag in beslag nemen. De grootste processie heet de Cirio, waaraan een paar miljoen mensen meedoen.

    Het religieuze enthousiasme en de feestvreugde zijn voor Europese begrippen onvoorstelbaar. Stelt je je het gebeuren voor als een kruising tussen het carnaval van Rio en de huldiging van de wereldkampioen voetbal. Hieronder het verslag van mijn ervaring dat ik schreef voor een Nederlandse krant. In het Katholiek Nieuwsblad van 19 oktober 2007 stond een klein berichtje over de jaarlijkse bedevaart en processie ter ere van Maria in Belem, in het noord-oosten van Brazilië.

    Ik had het voorrecht om op 13 en 14 oktober bij dit feest aanwezig te zijn. Een inspirerende en emotionele ervaring.

    Willen wij in ons kille kikkerlandje nog wel eens wanhopen aan de toekomst van de katholieke kerk, in Brazilië en in Belem is alles anders. Het jaarlijkse feest van Maria, Nossa Senora de Nazaré, koningin van de Amazone, wordt vooraf gegaan door een novene, dan is er twee dagen feest in de kerken en straten van de stad en daarna worden in alle parochies van de stad gedurende twee weken speciale vieringen en gebedsdiensten gehouden.

    Het feest zelf begint bij zonsopgang met een processie van honderden schepen op de rivier. Ik telde 500 schepen, met aan bord zo’n 10.000 mensen. Dan is er een avondprocessie met kaarslicht en een nachtwake. Dat betekent in Belem een kathedraal die de hele nacht is gevuld met zingende en biddende mensen.

    Bij de volgende zonsopgang werd de Eucharistieviering op het plein voor de kathedraal door zo’n 50.000 mensen bijgewoond. Dat betekent in Brazilië dat er een volksfeest wordt gevierd met zang, gejuich en applaus.

    De processie die hierop volgt heet de Cirio. De krant meldde dat er dit jaar twee en een half miljoen mensen aan mee deden, in de stoet en langs de route. De processie duurde 7 uur en werd gedragen door voortdurend gebed en gezang.

    Iedereen droeg een T-shirt met de afbeelding van Maria en veel pelgrims droegen ex-voto’s met zich mee. Er liepen kinderen mee en oude mensen, kreupelen en babies op de arm van moeder of de schouders van vader. Twee en half miljoen devote, enthousiaste, emotionele, biddende mede-christenen.

    Mocht je je ooit afvragen of de katholieke kerk nog wel leeft onder de mensen, ga dan eens naar de Cirio van Belem in Brazilië. Daar is alles anders.